“Sử văn minh (…) kém gì ai?”. Tự hào dân tộc thế, thế rồi đi “hoàn toàn ủng hộ tiếng Pháp và hy sinh hẳn tiếng Việt”!

“Kìa (…) kìa (…) kìa (…) kìa (…) tự chủ (…) dốc quyết”. Tự chủ phải giành chứ không thể có lại bằng cách “đến xin giặc rủ lòng thương”!

“Người trí thuật” mà chọn sách lược thất sách kỳ lạ! Nếu xưa đa số đã nghe theo thì chắc chắn dòng giống Lạc Hồng nay vẫn còn đang bị “húng hiếp”. May, “đồng chí với tiên sinh chẳng được mấy người”.

Xin mời đồng bào đọc bài “Phan Chu Trinh” (nhấp vào chỗ chữ đỏ). (TT)

Phan Chu Trinh, “Giai nhân kỳ ngộ chi ca”

I

Ta ngẫm nghĩ đôi câu chương chướng,
Muốn hai tay lôi bướng lão trời già,
Hỏi: "Lưới trời sao rách rưới lắm mà,
Một đời luống giúp tà mà hại chính?
Ðời sao lại có suy, có thịnh?
Người sao lại có dại có khôn?
Lan huệ sao ông làm cho héo cho don?
Gai góc sao ông lại thả khắp non khắp núi?
Bông hoa sao nỡ để mưa tàn gió lụi?
Bá tùng sao nỡ để tuyết dụi sương xô?
Hùm, beo, ó, là lũ hồ đồ,
Việc gì ông lại thêm vây, thêm cánh?
Làm cho chồn, cheo, chim, chuột không đường trốn tránh,
Mới sướng bụng ông sao?
Gì là sống? Gì là thác? Gì là nghèo? Gì là giàu?
Mơ màng trong một giấc chiêm bao,
Ông nói hết thì tôi xin thả!".
Trăng sáng giữa trời soi khắp cả,
Gió xao mặt biển sóng lông tông.
Ðầu tàu, đêm vắng ngồi trông.


II

Ta nhớ đâu, nhớ đầu biển Á,
Muốn theo qua, sóng khỏa ngàn trùng,
Bốn ngàn năm còn dõi dấu Lạc Hồng,
Kìa biển, kìa núi, kìa sông, kìa đô ấp.
Từ Ðinh hoàng dựng cờ độc lập,
Ðến Nguyễn triều thâu thập cõi Nam Trung;
Trải xưa nay lắm sức anh hùng,
Liễu trôi máu vẽ nên màu cẩm tú.
Hai ngàn vạn đồng bào sanh tụ,
Sử văn minh đem đọ, kém gì ai?
Quyết thề lòng dựng lại cảnh Bồng Lai,
Chén rượu câu thi cười ha hả.
Trăng sáng giữa trời soi khắp cả,
Gió xao mặt nước sóng lông tông.
Ðầu tàu, đêm vắng ngồi trông.


II

Chánh, tự chủ dân ta dốc quyết,
Ðùm ruột gan xin kết cùng nhau.
Cởi trói dây, còn đợi lúc nào?
Hãy gắng sức anh hào tuấn kiệt!
Loạn lạc, lòng người ai cũng ghét,
Dối lừa thói tục, khuấy cho nhau.
Gươm tự do sẵn mấy lúc chùi lau,
Người trí thuật dễ hầu ai húng hiếp?
Ðấng trượng phu một trường oanh liệt,
Rút gươm ra đôi mắt liếc nhìn thù.
Thề nhau hai chữ đồng cừu!