Quân Pháp sắp đại bại ở Điện Biên Phủ. Eisenhower nói thế là cho biết Mỹ sẽ can thiệp vào nội bộ Việt Nam.

Một đất nước không phải là một mảnh nhựa hay gỗ! Cái “quân đô-mi-nô” ấy là một thực thể không hề đơn giản:

- Việt Nam theo chủ nghĩa cộng sản không phải vì bị bất cứ nước nào “xô”, mà vì đó là con đường duy nhất để giành lại độc lập. Việt Nam giúp cách mạng nơi khác ở Đông Dương là nhằm chia bớt lực lượng Pháp và cho tiện mượn đường hành quân (Hồ Chủ tịch nói: “Giúp bạn là tự giúp mình”), chứ không phải do muốn bành trướng chủ nghĩa cộng sản. Chắc chắn sau khi giành lại được độc lập, Việt Nam sẽ không đi “xô” ai cả.

- Việt Nam luôn xem Trung Quốc là đe dọa sinh tử, nên chắc chắn sau khi Việt Nam khôi phục độc lập, đôi bên sẽ không còn đoàn kết như trước. Khối cộng sản thêm được trọn vẹn một nước, nhưng đồng thời cũng bị nứt một đường quan trọng. Mỹ cần cân nhắc: chống thêm cộng là hơn, hay khai thác đường nứt giữa cộng là hơn?

- Việt Nam chỉ có một. Can thiệp chia hai chắc chắn sẽ gặp sự chống trả hết sức kịch liệt. Rắc rối xảy ra sẽ không phải là vấn đề quân sự thuần túy, mà thực ra cơ bản là tranh thủ lòng dân. Mỹ cần phải khách quan đánh giá khả năng tranh thủ lòng dân của cái phe nhóm mà Mỹ sắp giao cho cai trị một nửa nước Việt Nam.

Đơn giản hóa cái rất phức tạp đã dẫn tới kết quả ra sao, cả thế giới đều biết. (Thu Tứ)

D. Eisenhower, “Đô-mi-nô sẽ đổ rất nhanh”

“Ta có một dãy quân đô-mi-nô, nếu quân đầu ngã thì quân chót sẽ ngã rất nhanh chóng”.

(Tổng thống Mỹ Dwight D. Eisenhower (1953-1961) phát biểu về tình hình Đông Dương tại một cuộc họp báo ngày 7 tháng 4 năm 1954)