Giao liên… Giao thông và liên lạc. Dẫn đường và đưa thư. Công tác tuy khiêm tốn nhưng rất cần thiết cho hoạt động của quân kháng chiến, và cũng “trăm lần nguy hiểm” bởi địch thừa biết như thế. “Em đã đưa (…) bao nhiêu đoàn khách sang ngang”, nhưng thường đa số “khách” không thấy “em”, có thấy cũng không rõ mặt. “Em” điển hình là một cái bóng chợt xuất hiện trong “đêm phập phồng” để không lâu sau lại biến mất vào đêm. “Em” điển hình là một “bé em”, nhưng lại “cao lớn lạ thường” trong mắt những người anh hay để ý… (Thu Tứ)

Lê Vĩnh Hòa, “Bài ca giao liên”

Đêm phập phồng tôi qua lộ Đông Dương
Thấy bóng em in trên nền trời sáng
Súng trên tay, em cao lớn lạ thường
Miệng khẽ hát bài “Mùa xuân có Đảng”…

Bé em ơi, những tháng ngày gian khổ
Em hiên ngang, trăng nhấp nhánh quanh xuồng
Mang lựu đạn hai bên hông, bò qua lộ
Em đã đưa đón khách bao lần?
Em đã vượt vòng vây pháo nổ
Quần bó chân, áo cột cổ, lưng trần

Đất nước đêm nay mở những con đường
Mái chèo em vượt nhiều sông, rạch
Cánh đồng năn, con lung dài mút mắt
Nơi bao nhiêu đoàn khách sang ngang

Súng trên tay, bao nặng tải hàng
Những thư nhà và công văn hỏa tốc
Xuồng giấu rồi, em lội đường trơn trợt
Tiếng ểnh ương trổi nhạc huềnh hoang

Rồi gió rồi mưa, khách lạ quanh đồn
Trăm thứ bận, trăm lần nguy hiểm
Em thức trắng đêm, bật “xi-nhanh” tìm kiếm
Hỏi đồng bào có gặp các anh không?

Ôi những đêm qua lộ, qua sông
Nhà ai đó tiếng ru con buồn rượi
Ôi những đêm qua lung qua đồng
Đồn giặc quét đại liên, trái sáng treo đọt chuối
Kẻ thù đâu ngăn nổi bước chân em!

*

Từ đó mỗi lần lật tờ báo, anh xem
Hoặc đọc lá thư từ miền đông gởi tới
Bỗng nhớ em giao liên trong đêm tối
Súng trên tay, cao lớn lạ thường
Không biết giờ đây em còn mạnh giỏi
Hay đã hy sinh sau những trận càn.

7-1965

























003