Cuộc Phong tỏa Tây Bá-linh đang xảy ra báo hiệu Chiến tranh Lạnh đã đi vào giai đoạn leo thang cực kỳ nguy hiểm. Mâu thuẫn kịch liệt giữa Liên Xô và Mỹ là thế vừa lợi vừa bất lợi cho Việt Nam: Liên Xô sẽ hết sức giúp ta và Mỹ sẽ hết sức chống lại ta.

(Thu Tứ)

Võ Nguyên Giáp, “Chuẩn bị đón thời cơ”

Bước sang năm 1949, tình hình quốc tế và Đông Dương có nhiều sự kiện bất lợi cho Pháp. Cách mạng Trung Hoa phát triển mạnh. Quân giải phóng Trung Quốc liên tiếp giành thắng lợi lớn qua các chiến dịch Liêu Thẩm, Bình Tân, Hoài Hải, đang chuẩn bị vượt sông Dương Tử (…)

Đầu năm có cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng (…) Anh Trường Chinh điểm tình hình kháng chiến năm qua, tôi báo cáo tình hình quân sự cụ thể hơn. Đại thể chiến tranh du kích đã phát triển rộng khắp ở vùng sau lưng địch (…) Ta đã thực sự chuyển sang giai đoạn mới và đang tranh quyền chủ động với quân Pháp ở Bắc bộ (…)

Bác nêu ý kiến: qua hai năm cả nước kháng chiến, lực lượng ta đã khá hơn trước, bộ đội có nhiều tiến bộ, nhân dân rất tin tưởng ở kháng chiến. Do những tiến bộ của ta, quân Pháp (…) cả năm 1948 không mở được cuộc tiến công quan trọng nào ra vùng tự do (…) Với đà tiến mạnh mẽ như hiện nay, Quân giải phóng Trung Quốc sẽ tới sát biên giới nước ta (…) tạo những thuận lợi mới cho ta. Mặt khác, nếu thất bại ở lục địa Trung Hoa, chắc chắn Mỹ sẽ tăng cường nỗ lực chiến tranh ở Đông Dương, gây những khó khăn rất lớn cho ta (…) Bác nêu vấn đề có thể đề ra nhiệm vụ (…) ra sức chuẩn bị về mọi mặt để chuyển sang tổng phản công.

Thường vụ thảo luận rất kỹ, cân nhắc thận trọng tình hình mọi mặt. Có hai ý kiến. Ý kiến thứ nhất cho rằng cần đặt vấn đề tích cực (…) chuẩn bị tổng phản công (…) Ý kiến thứ hai cho rằng do so sánh lực lượng địch ta và sự phát triển không đồng đều giữa các chiến trường, nên cần tập trung lực lượng tiến hành những trận phản công trên chiến trường Bắc bộ, trong khi các chiến trường khác ra sức kiềm chế địch.

Bác kết luận: cần đề ra nhiệm vụ tích cực (…) chuẩn bị tổng phản công để động viên sự nỗ lực vượt bậc của quân và dân cả nước, sẵn sàng khai thác triệt để những thuận lợi khi thời cơ mới xuất hiện.

(Đại tướng Võ Nguyên Giáp, hồi ký Chiến đấu trong vòng vây in lại trong Tổng tập hồi ký, nxb. Quân Đội Nhân Dân, Hà Nội, 2006, tr. 547-549)