Đài tưởng niệm chiến sĩ VN ở Cam Pu Chia

Trích từ bài “Hai lần thăm tượng đài Quân tình nguyện Việt Nam ở Cam-pu-chia” của Văn Yên đăng trên trang qdnd.vn ngày 10-1-2014

Những ngày cuối tháng 6-1993 (…) Một buổi trưa, tôi (…) đến thăm khu tượng đài chiến sĩ Quân tình nguyện Việt Nam tại Công viên trung tâm gần đài Độc lập ở thủ đô Phnôm Pênh.

Từ xa, tôi đã nhìn thấy khu tượng đài sừng sững vươn lên trời cao. Từ khoảng sân rộng thênh thang lát đá, theo những bậc thang, tôi tới khu tượng đài (…) tượng hai chiến sĩ, một Cam-pu-chia, một Quân tình nguyện Việt Nam, súng trong tay, đứng phía sau bảo vệ một người phụ nữ đang bế trên tay đứa con nhỏ (…) đứng trên bệ đá hoa cương có khắc hai hàng chữ Việt Nam và Cam-pu-chia: Đài tưởng niệm Quân tình nguyện Việt Nam (…) Phía trên (…) giữa hai cột đá vững chãi là một hình tròn giống như mặt chiêng (trống). Trên cùng là một mái che cách điệu với đường cong quen thuộc của những ngôi chùa truyền thống của người Khơ-me, đỉnh nhọn vút lên bầu trời.

Tôi đứng ở đó, trong nắng trưa Phnôm Pênh, lặng nhìn hình ảnh về tình đoàn kết giữa Việt Nam và Cam-pu-chia (…) Ngày 7-1-1979, với sự giúp đỡ của Quân tình nguyện Việt Nam, nhân dân Cam-pu-chia đã đứng lên quét sạch chế độ diệt chủng Pôn Pốt, giành lấy cuộc sống an bình (…) Rồi Quân tình nguyện Việt Nam lại sát cánh cùng quân đội và nhân dân Cam-pu-chia chiến đấu với tàn quân Khơ-me Đỏ trong những năm tháng sau đó. Không ít đồng đội tôi đã nằm lại trên những điểm cao khô khát ở Phnôm Me-lai, các rặng núi hiểm trở Pai-lin hay rừng già Xiêm Riệp (…) Giờ đây (…) Cam-pu-chia đang bước vào cuộc tổng tuyển cử để xây dựng một đất nước hòa bình (…) máu của các chiến sĩ Quân tình nguyện Việt Nam đổ xuống mảnh đất này đã không hề uổng phí (…)

Hai mươi năm sau, tôi một lần nữa đến Phnôm Pênh. Tranh thủ giờ nghỉ, tôi lại tìm đến khu tượng đài Quân tình nguyện Việt Nam (…)

Sau hai mươi năm, khu tượng đài (…) khang trang, rộng rãi hơn nhiều so với lần trước tôi đến. Cái mái cong cách điệu hình mái chùa được thếp vàng lộng lẫy, óng ánh dưới ánh mặt trời (…)

Trích từ bài “Biểu tượng hữu nghị Việt Nam – Campuchia” đăng trên trang ngaynay.vn

Ngày 9-12-2014 đài tưởng niệm Anh hùng Liệt sĩ Campuchia - Việt Nam tại tỉnh Stung Treng thuộc vùng đông bắc Campuchia được khánh thành. Đài này và nhiều tượng đài quân tình nguyện Việt Nam được xây dựng khắp Campuchia là những biểu tượng của tình đoàn kết hữu nghị giữa hai nước và lòng tri ân các chiến sĩ Việt Nam làm nhiệm vụ quốc tế cao cả, giúp nhân dân Campuchia thoát họa diệt chủng.

Nằm trên một ngọn đồi gần trung tâm tỉnh lỵ, Đài cao 11m với phần thiết kế chính là nhóm tượng chiến sĩ tình nguyện Việt Nam và người lính Campuchia bảo vệ hai em nhỏ. Đây là quà tặng của Binh đoàn 15 (Bộ Quốc phòng Việt Nam) xây tặng Quân khu 1, quân đội Hoàng gia Campuchia.

Ngày khai trương Đài tưởng niệm, trong không khí trang nghiêm của buổi lễ, trước đông đảo binh sĩ, nhân dân Campuchia và đại diện quân đội Việt Nam, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tia Banh khẳng định nhân dân Campuchia sẽ mãi mãi nhớ ơn quân đội Việt Nam đã cứu họ thoát khỏi họa diệt chủng (…) “Có ngày 7-1 mới có ngày hôm nay” (…) Ngày 7-1-1979 là thời điểm lịch sử khi lực lượng cách mạng cùng nhân dân Campuchia với sự giúp đỡ của bộ đội tình nguyện Việt Nam tiến vào giải phóng thủ đô Phnom Penh, đánh đổ chế độ Pol Pot (…)