Tuy cũng “ám ảnh hương thơm” và “thánh thót”, và “làm ma, rồi (...) lại làm tiên”, nhưng trăng Xuân Diệu không lạ như trăng Hàn Mặc Tử. Xuân Diệu mơ trăng cơ bản vẫn trong biên giới thực tại, có vượt cũng chỉ thoáng chốc, đi chưa xa đã quay về, chứ không... đi luôn như Hàn Mặc Tử.

“Trăng rất trăng là trăng của tình duyên”... Cả nước đang ào ào hóa phố và phố hóa. “Khắp chợ thì quê” đêm đêm đèn điện sáng trưng, ánh trăng có chen soi được mấy nữa đâu. Trăng coi như đã ly dị những tình nhân.

Luôn thể, trăng ly dị cả những thi nhân. “Vú mộng” vẫn tháng tháng “tròn đầy”, nhưng giờ hiếm lắm những người thơ (có phải không?!) còn “giơ hai tay mơn trớn”...

(Thu Tứ)



Xuân Diệu, “Ca tụng”




Trăng, vú mộng đã muôn đời thi sĩ
Giơ hai tay mơn trớn vẻ tròn đầy
Trăng, hoa vàng lay lắt cạnh bờ mây
Trăng, đĩa ngọc giữa mâm trời huyền bí
Trăng, vú mộng đã muôn đời thi sĩ
Giơ hai tay mơn trớn vẻ tròn đầy

Trăng, nguồn sương làm ướt cả Gió hây
Trăng, võng rượu khiến Ðêm mờ chếnh choáng
Ngươi ám ảnh hương thơm bằng ánh sáng
Ru màu êm, mà gọi thức lòng ngây
Trăng, nguồn sương làm ướt cả Gió hây
Trăng, võng rượu khiến Ðêm mờ chếnh choáng!

Trăng thánh thót, họa đàn tơ lấp loáng
Trăng nghiêng nghiêng, tư tưởng chuyện ưu phiền
Ngươi làm ma, rồi ngươi lại làm tiên
Ngươi tạo lập những đền đài mỏng thoáng
Trăng thánh thót, họa đàn tơ lấp loáng
Trăng nghiêng nghiêng, tư tưởng chuyện ưu phiền...

Ngươi là trăng, hỡi trăng đẹp bình yên
Hỡi trăng đẹp, ngươi là trăng náo nức
Ngươi hay khóc, ngươi không cần sự thực
Nhớ thương luôn, nên mắt có quầng viền
Ngươi là trăng, hỡi trăng đẹp bình yên
Hỡi trăng đẹp, ngươi là trăng nao nức!

Rừng xõa tóc để ngươi thành chiếc lược
Biển nhơn ngươi thành ức triệu vòng khuyên
Gió căng ngươi trên những cánh buồm thuyền
Ngươi định nhịp cho sóng triều xuôi ngược
Rừng xõa tóc để ngươi thành chiếc lược
Biển nhơn ngươi thành ức triệu vòng khuyên...

Trăng của xa xôi, trăng của hão huyền,
Ngươi vĩnh viễn như lòng trăng ý gió
Trăng của mắt, trăng của hồn rạng tỏ,
(Trăng rất trăng là trăng của tình duyên)
Trăng của xa xôi, trăng của hão huyền,
Ngươi vĩnh viễn như lòng trăng ý gió...