“HN60NĐ - Đội liên lạc tiếp tế Nguyễn Ngọc Nại”




Cuối tháng 1/1947, do địch đánh chiếm vùng Nhật Tân, Đội tiếp tế vận tải Trúc Lãng không tiếp tục hoạt động được nữa. Ban chỉ huy Trung đoàn Thủ đô chọn một số chiến sĩ dũng cảm, thành lập Đội Liên lạc. Đội trưởng là Nguyễn Ngọc Nại. Địa điểm nhận công văn, thư từ, tiếp tế từ hậu phương là chùa Tàm Xá.

Từ cuối tháng 1 đến ngày 16/2/1947, Đội đã làm tốt nhiệm vụ thông tin, tiếp tế cho Trung đoàn.

Đêm 17/2/1947, Đội dẫn đường cho Trung đoàn rút khỏi Liên khu 1, từ Hàng Bạc qua ngõ Phất Lộc xuống gầm cầu Long Biên, men theo chân đê lên bãi Tàm Xá rồi qua sông Hồng sang bến Dâu (Đông Anh) ra hậu phương an toàn.

Sáng 19/2/1947, khi những chiến sĩ cuối cùng sang sông thì cũng là lúc giặc Pháp huy động thủy - lục - không quân lên Tàm Xá hòng tiêu diệt Trung đoàn. Các chiến sĩ Đội Liên lạc, dưới sự chỉ huy của Đội trưởng Nguyễn Ngọc Nại đã chiến đấu quyết liệt với kẻ thù trên bãi dâu Tàm Xá. Trong cuộc chiến đấu không cân sức ấy, tám chiến sĩ anh dũng hy sinh.

Năm tháng qua đi, bãi dâu Tàm Xá không còn. Do sự biến đổi của dòng chảy cuối những năm 50 của thế kỷ XX, bãi Tàm Xá không còn ở giữa sông Hồng nữa, nhân dân sang Đông Anh sinh sống. Thân nhân các liệt sĩ ở Bắc Biên (Gia Lâm) những tưởng hài cốt các anh đã trôi theo dòng phù sa. Nhưng không, tám chiến sĩ vẫn nằm bên nhau, trong lòng đất xã Xuân Canh (Đông Anh)!

Người khám phá nơi các anh yên nghỉ là ông Hoàng Minh Tiến. Trong quá trình sưu tầm tư liệu để viết lịch sử xã Tàm Xá, khi đến xã Xuân Canh, nhìn thấy tám ngôi mộ vô danh, ông lần hỏi những người cao tuổi đã từng tham gia chiến đấu cuối năm 1946 đầu năm 1947. Sau khi đối chiếu các lời kể rồi suy đi nghĩ lại, ông đi đến kết luận chắc chắn: đây chính là mộ các chiến sĩ Đội Liên lạc Nguyễn Ngọc Nại!

Thì ra ít ngày sau khi thực dân Pháp thảm sát dân làng Tứ Liên, Tàm Xá, Vạn Ngọc (19/12/1947), những người lánh nạn trở về làng đã nhận mặt những người thân bị chúng giết hại. Riêng tám chiến sĩ Đội Liên lạc, do không ai biết là người của làng Bắc Biên nên đã đưa sang bãi nhãn chân đê xã Xuân Canh chôn cất. Năm 1991, Xuân Canh đưa tất cả hài cốt liệt sĩ trong xã vào nghĩa trang liệt sĩ mới xây; vì vẫn chưa ai biết gì về tám bộ hài cốt kia nên chính quyền xã đành đặt các anh bên nhau trong khu mộ vô danh.

Năm 1993, các chuyên gia trung ương xác nhận giá trị phát hiện của ông Hoàng Minh Tiến.

Năm 1996, Đội Liên lạc và Đội trưởng Nguyễn Ngọc Nại được Nhà nước truy tặng Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân, bảy đội viên được truy tặng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất.


(trang
quansuvn.net)