Có bà tiên gặp trong cổ tích, trong đền nọ đền kia, cao sang, thơm huệ trắng thơm khói trầm... Có “bà tiên” mà hầu hết trẻ con từng gặp luôn luôn ngay ở trong nhà mình, rất bình thường, không thơm mùi gì đặc biệt... Bà tiên “hư” dù bom Mỹ không giội thì cũng “bay mất” khi ta lớn lên. Bà tiên “thực” dù “chỉ còn là một nấm cỏ thôi” mãi mãi ở lại với ta…

Có tiên ngồi đẹp như mơ
Có tiên xúc tép mò cua ngoài đồng
“Tiên mơ” nhẹ tếch hư không
“Tiên đồng” nặng ở mãi trong lòng người... (Thu Tứ)

“Đò Lèn”

Nguyễn Duy




thuở nhỏ tôi ra cống Na câu cá
níu váy bà đi chợ Bình Lâm
bắt chim sẻ ở vành tai tượng phật
và đôi khi ăn trộm nhãn chùa Trần

thuở nhỏ tôi lên chơi đền Cây Thị
chân đất đi đêm xem lễ đền Sòng
mùi huệ trắng quyện khói trầm thơm lắm
điệu hát văn lảo đảo bóng cô đồng

tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế
bà mò cua xúc tép ở đồng Quan
bà đi gánh chè xanh Ba Trại
Quán Cháo, Ðồng Giao thập thững những đêm hàn

tôi trong suốt giữa hai bờ hư - thực
giữa bà tôi và tiên phật thánh thần
cái năm đói, củ dong riềng luộc sượng
cứ nghe thơm mùi huệ trắng hương trầm

bom Mỹ giội, nhà bà tôi bay mất
đền Sòng bay, bay tuốt cả chùa chiền
thánh với phật rủ nhau đi đâu hết
bà tôi đi bán trứng ở ga Lèn

tôi đi lính, lâu không về quê ngoại
dòng sông xưa vẫn bên lở bên bồi
khi tôi biết thương bà thì đã muộn
bà chỉ còn là một nấm cỏ thôi.

Thanh Hóa, 9-1983