Uông Triều, Những pho tượng đá ở Yên Tử



Núi Yên Tử, quê hương của dòng thiền Trúc Lâm (...) người xưa đã để lại nơi đây những tác phẩm nghệ thuật tôn giáo độc đáo.

Một trong những di sản quý giá đó là những pho tượng đá cổ (...)

Tượng Trần Nhân Tông tạc bằng đá trắng đặt ở tầng một của tháp Huệ Quang (…) dựng sau khi Trần Nhân Tông qua đời (thế kỷ XIV). Tượng cao 62cm, khoảng cách giữa hai đầu gối là 50cm. Tượng được tạc trong tư thế liên hoa tọa (ngồi hình hoa sen) (…) Các ngón của hai bàn tay đều co, duy ngón trỏ và ngón giữa để thẳng trong thế niệm chú. Đầu tượng không mũ, không tóc, mặt tròn trái xoan, cân đối, mũi to, môi dày, nhân trung sâu, mắt hơi lõm sâu dưới hai quầng nguyệt mi cong. Thân tượng khoác áo cà sa (…) bên vai trái, để lộ một phần ngực và vai phải (…) nét tạc mềm mại (…) Hoa văn trang trí trên tượng tập trung nơi diềm áo (…) dây (…) bông sen cách điệu. Hoa văn trên bệ gồm rồng, hoa cúc và mây.

Tượng Trần Nhân Tông là một pho đặc biệt quý hiếm vì đây là một trong số ít những tượng có từ thời Trần miêu tả nhiều nét chân dung thực của nhân vật (...) Tượng Trần Nhân Tông cũng là pho tượng hậu Phật sớm nhất được tìm thấy. Tượng đồng Trần Nhân Tông đặt trên đỉnh Yên Tử mô phỏng nguyên mẫu pho tượng này.

(…)

Một pho đặc sắc nữa là tượng nhà sư Minh Hành ở tháp Tôn Đức. Tượng diễn tả nhà sư đang ngồi tham thiền. Đầu tượng không khăn, không tóc, tai dài, mặt vuông, trán rộng, lưỡng quyền cao, khuôn mặt có phần gầy, khắc khổ. Miệng hơi rộng, nhân trung sâu, mũi dài, mắt đăm chiêu nhìn về phía trước. Toàn thân tượng được che bằng áo dài, hai tà vắt chéo qua ngực. Cả tháp và tượng đều được dựng năm 1659, năm viên tịch của sư Minh Hành.

Một pho đáng chú ý nữa là tượng nhà sư Chân Nguyên ở tháp Tịch Quang phía sau chùa Long Động (Thiền viện Trúc Lâm Yên Tử). Tượng và tháp được dựng năm 1726, năm viên tịch của nhà sư. Tượng được tạc bằng đá trong tư thế tham thiền. Tượng mặc áo khoác rộng, cổ tròn, hai quai vắt chéo. Mặt tượng tròn, cằm nhọn, trán rộng, toát lên vẻ kiên nghị.

(…)

Những pho tượng đá Yên Tử là những di sản quý giá của điêu khắc cổ truyền và tín ngưỡng dân tộc, cần được giới thiệu, giữ gìn.


(Nguồn: trang
phattuvietnam.net)