|
Nội dung bài giáo có thể tóm tắt bằng câu “Nam nữ khiêu hành cảnh tượng”. Ý rằng trai gái làm gương cho lúa nó bắt chước mà sinh sôi nẩy nở thật nhiều.
Nội dung Việt thuần túy, mà dùng lắm chữ Tàu. Đã thế, lại còn bịa “lệnh vua”! Vua ta “mất gốc” từ lâu, xem những trò diễn phồn thực là “dâm phong”, làm gì có chuyện vua ra lệnh “cầm kén giao lên”. Vua kỵ kén nhưng nể làng (“phép vua thua…”), nên làng cứ diễn trò. Nhưng làng cũng nể vua, nên mới bịa chuyện “vâng lệnh vua”.
“Kể cực phẩm nhân gian khoái lạc”! Làm cái việc giúp sinh sôi, có phải là miễn cưỡng đâu. À, kén “chày kình” thì dễ hiểu, còn kén “mo đài” nó trông ra sao nhỉ? (Thu Tứ)
VVHDG, “Bài giáo kén Dị Nậu”
Hội làng Dị Nậu (huyện Tam Thanh, tỉnh Vĩnh Phú) mở ngày 4 tháng giêng, kéo dài đến ngày 6 tháng giêng. Trong các “trò” diễn của hội, nổi bật nhất là trò “cướp kén”. “Kén” tượng trưng cho sinh thực khí nam, nữ, làm bằng gỗ và mo cau. Mỗi cặp kén nam - nữ là một “bộ”; có tất cả 36 bộ. Khi diễn trò, một cụ già sẽ dõng dạc đọc bài “giáo kén”, xong tung 36 bộ kén cho trai gái làng xúm lại cướp.
Sau đây là một bài “giáo kén” trong trò cướp kén Dị Nậu:
“Trình các quý quan, lẳng lặng mà nghe Tôi xin giáo kén Đệ niên thường lệ Mồng bốn tháng giêng Chư vị đại vương Giá ngự đình tiền Thính văn ca võ Sĩ, nông, công, cổ Trưởng án đăng thọ việc xuân Đại phú quý khang vinh Nam nữ khiêu hành cảnh tượng Sĩ ta nay học bài thi đỗ Chiếm bảng khôi khoa Nông ta nay thóc lúa đầy nhà Gia công nhàn túc Công ta nay cầm cân nảy mực Hưởng lộc vạn niên Thương ta nay mua trăm bán nghìn Dư tiền dư bạc Ấy là kẻ tứ dân hàm lạc Kén năm nay thanh tân, đài các Rước kén vào bái bẩm đại vương Giáng phúc cho già trẻ bình an Giai gái được tam tàng bảo giá Lão tôi nay con nhà Thần hạ Vâng lệnh vua cầm kén giao lên Thượng, hạ đôi bên ai ai cùng lòng ao ước Lục thao tam lược Kén khoe tài kén chẳng nhường ai Kén “chày kình” đối với kén “mo đài” Kể cực phẩm nhân gian khoái lạc Ai mà cướp được con kén chày kình Ấy thực nam sinh công hầu bá tước Ai mà cướp được con kén mo đài Ấy thực nữ tài cung phi hoàng hậu Con con cháu cháu Tử thịnh tôn đa Ấy thực dân ta thịnh dân, thịnh vật”. (Lê Trung Vũ (chủ biên), Phan Đăng Nhật, Ngô Đức Thịnh, Nguyễn Xuân Kính, Lê Văn Kỳ, Lễ hội cổ truyền, nxb. Khoa Học Xã Hội, 1992. Những chỗ in đỏ là do người trích.)
|
|