Rìu xéo là rìu có lưỡi không cân đối.

Khuyết danh, “Rìu xéo là Đông Sơn”

Nguồn: sách PMH


Rìu xéo là một dạng đặc sắc của văn hóa Ðông Sơn (...) không hề xuất hiện có hệ thống ở các nền văn hóa khảo cổ khác (...) được gọi là rìu Ðông Sơn (...) tính chất xéo (...) cũng (...) ghi nhận được từ những chiếc rìu đá một vai, những rìu xéo đá rất hiếm hoi có từ thời văn hóa Phùng Nguyên. Những chiếc rìu bằng xương một vai từ thời văn hóa Bắc Sơn có thể là dạng hình nguyên sơ nhất của những chiếc rìu xéo (Phạm Minh Huyền, Văn hóa Ðông Sơn - tính thống nhất và đa dạng, nxb. Khoa Học Xã Hội, Hà Nội, 1996, tr. 151)

Nguồn: sách PMH

Nguồn: sách PMH

Rìu đồng Hà Đông - ảnh BTLSVN


Rìu là một loại công cụ sản xuất và văn khí rất phổ biến, có mặt ở mọi nền văn hoá cổ. Trong văn hoá Đông Sơn, rìu đồng được tìm thấy trong nhiều di tích với số lượng lớn và rất đa dạng về kiểu dáng cũng như tính năng sử dụng. Trong bộ sưu lập rìu đồng Đông Sơn, rìu lưỡi xéo nổi lên như một trong những đặc trưng độc đáo, riêng biệt của văn hoá này. Đây là những công cụ sản xuất phổ biến, đồng thời cũng được dùng làm một loại vũ khí sở trường của cư dân Đông Sơn.

Chiếc rìu đồng Hà Đông độc đáo dưới đây được xếp vào loại rìu xéo gót vuông quý hiếm bởi kiểu dáng và hoa văn trang trí đẹp. Rìu có dáng như một chiếc hài mũi cong. Rìu rộng 9.5cm, bản lưỡi rộng 5cm, rìa lưỡi thẳng, sống lưỡi hơi cong lõm, mũi hất lên, vai xuôi, gót vuông, họng tra cán thẳng. Đặc biệt, trên một mặt của rìu có trang trí hoa văn mô tả một cuộc đi săn bằng thuyền rất sinh động. Xung quanh hình ảnh cuộc săn có khung trang trí hoa văn trám lồng. Toàn cảnh cuộc sản được nghệ nhân đúc đồng Đông Sơn khắc hoạ như sau: một con thuyền mũi cong có trang trí trên đầu thuyền chở ba người thợ săn; hai người đứng đằng trước phía đầu thuyền. hai tay cầm những ngọn lao đang giơ lên khỏi đầu như sắp sửa phóng đi, người thứ ba đứng sau cùng không cầm vũ khí mà đeo một vật thể hình tròn trước bụng, có lẽ đây là một chiếc cồng (hoặc chiêng), tay phải (bị che khuất) đỡ chiêng, tay trái giơ ra đằng sau như thể đang đánh chiêng lùa thú. Đằng trước phía dưới mũi thuyền là hai con hươu đều có sừng lớn. một con bụng thon nhỏ, một con bụng to (có lẽ biểu thị cho yếu tố đực và cái) đang xoải chân phóng chạy. Phía trước hai con hươu là một chú chó săn, bụng thon, mõm dài đang chồm lên chặn đường hươu chạy (...) (trang baotanglichsu.vn)

Rìu đồng Hà Đông - ảnh Doremon360