“Thùng thùng…”. Ơ, cái trống chầu bé tí teo chứ có phải trống cái trống trận đâu mà kêu to thế?! Ờ, có lẽ tiếng trống bé nó hóa to nhờ “cơn đắc ý” đang nổi như bão trong lòng người. “Nhân sinh quý thích chí”. Nay cứ hãy “tom chát” lấy lãi, còn “một mai” có “bẻ quế thiềm cung”, “đánh (được) miếng đỉnh chung” nào chăng, hậu tính!

(Thu Tứ)

Nguyễn Công Trứ, “Thú thanh nhàn”

Nhàn trung thụy giác tam can nhật (1)
Vắt chân ngồi bạn với khách cầm ca
Cuộc tỉnh say bầu rượu chén trà
Cơn đắc ý thùng thùng đôi tiếng trống

Bạch tuyết thanh cao, oanh yến lộng
Quân thiều hưởng triệt, cổ chung minh (2)
Này tiếng đàn tinh tính tính tình tinh
Thú vui thú ném ngang vành tráng sĩ

Cõi nhân sinh thích chí
Lúc thái bình hà nhật bất xuân phong (3)
Của trần hoàn không có có không
Kho vô tận không không rồi lại có

Chữ tài ấy ăn chơi, ở đủ!
Xôi kinh rồi đánh miếng đỉnh chung (4)
Một mai bẻ quế thiềm cung (5)
Trăng đưa đàn nguyệt, sấm rầm trống lôi (6)

Trăm năm đài các lạ đời!

_____________
Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, nxb. Văn Học, Hà Nội, 1983:
(1) Lúc nhàn ngủ dậy mặt trời đã lên cao ba con sào.
(2) Hát hay, đàn ngọt (thơ bạch tuyết giọng cao như oanh yến liệng). Nhạc quân thiều tiếng vang như trống chiêng kêu.
(3) Lúc thái bình ngày nào mà không mát như có gió xuân.
(4) Chăm học (xôi kinh nấu sử) rồi hưởng phú quý.
(5) “Bẻ quế thiềm cung”: thi đỗ. “Thiềm cung” là cung trăng. “Những mong bẻ quế nên danh / Mà đền công dưỡng sinh thành hai thân” (Phạm Tải Ngọc Hoa).
(6) Mặt trăng là đàn, tiếng sấm là trống.