Khi “hát nói” bài này, Nguyễn Công Trứ “trót bước chân vào” hẳn không phải mới một lần. Vào, ra, vào, ra... Lên, xuống, lên, xuống... Có lần xuống đến mức suýt mất chỗ đội nón! (án “trảm giam hậu” do vụ Trấn Tây thành). Năm 65 tuổi, còn bị cách chức và bắt đi làm lính ở Quảng Ngãi! “Sực nghĩ lại…”, hú ba hồn bảy vía, “thân” hỡi “thân” ơi!

(Thu Tứ)



Nguyễn Công Trứ, “Thoát vòng danh lợi”



Chen chúc lợi danh đà chán ngắt,
Cúc tùng phong nguyệt mới vui sao!
Ðám phồn hoa trót bước chân vào,
Sực nghĩ lại giật mình bao kể xiết!

Quá giả, vãng nhi bất thuyết,(1)
Cái hình hài làm thiệt cái thân chi!
Cuộc đời thử gẫm mà suy,
Bạn tùng cúc xưa kia là cố cựu.

Hẹn với lợi danh ba chén rượu,
Vui cùng phong nguyệt một bầu thơ.
Cuộc cổ kim so sánh tựa bàn cờ,
Riêng vui thú giang sơn phong nguyệt.

Mặc xa mã thị thành không dám biết,
Thú yên hà trời đất để riêng ta,
Nào ai ai biết chăng là!





____________
Theo
Thơ văn Nguyễn Công Trứ, nxb. Văn Học, Hà Nội, 1983:
(1) Những việc đã qua không cần nói nữa.