Đây chính thị cái món bún ốc trong Miếng ngon Hà Nội! Thứ quà mà theo Vũ Bằng “có thể bảo (…) đã đạt được tới cái đích nghệ thuật ăn ngon của người Hà Nội”, nó là bún chấm chứ không phải bún nước. “Ngày xưa còn lại” bây giờ hiếm nơi bán lắm, mau đi mà dùng thử kẻo muộn, ai ơi! (Thu Tứ)

Khuyết danh, “Bún ốc nguội”

Có bao nhiêu món ăn quê hương ngon lành và độc đáo đã được chế biến từ ốc. Nào là bún ốc nóng, ốc nấu chuối đậu, ốc hấp lá gừng… Nhưng độc đáo hơn cả là món bún ốc nguội (...) chỉ Hà Nội mới có (...)

Ốc (...) mang tính hàn, vì thế thường được chế biến kèm với những gia vị cay, nóng. Vậy mà lạ thay, có một món ăn đươc chế biến từ ốc, nhưng từ nước dùng cho tới các thứ đi kèm đều nguội mà vẫn có hương vị thơm ngon đến kỳ lạ.

Bún ốc nguội là một món ăn dân dã (...) Bún ốc nóng là món mà các bà, các cô ưa thích, có thể ăn quanh năm và ở bất kỳ nơi nào, từ phố lớn đến những ngõ nhỏ, tại đâu ta cũng dễ dàng tìm thấy một gánh hàng bán món ăn này. Còn bún ốc nguội thì không như thế, có rất ít nơi bán loại bún này và rất ít người có thể làm ngon được. Bún ốc nguội mặc dù trông có vẻ bình dị nhưng lại cầu kỳ hơn từ khâu chọn nguyên liệu đến khâu chế biến.

Để có được món bún ốc nguội ngon nhất, ốc dùng phải là loại ốc ăn rêu khe đá. Loại ốc này giòn mà lại béo. Gia vị chính của món ốc nguội là giấm bỗng. Giấm bỗng không phải dùng loại nào cũng được đâu nhé, nếu mua ở chợ về dùng thì mẻ bún ốc nguội coi như vứt đi. Phải là loại giấm bỗng chắt lọc từ bỗng rượu nếp cái làng Vân mới ngon. Chọn được những nguyên liệu quý rồi thì khi chế biến người làm hàng càng cẩn thận và tỉ mỉ hơn.

Ốc không luộc mà dùng giấm bỗng để hấp cách thủy. Con ốc trong bát bún béo ngậy, nhai vào giòn, đậm đà mà nhất là không hề có vị tanh. Cái làm nên linh hồn của món này là thứ canh ốc ngọt mát, chua dịu, mặn vừa phải, thơm nồng gừng và cay cay dầu ớt. Để có được thứ canh ốc ấy người ta phải chắt lọc nhiều lần và có bí quyết nêm nếm gia vị riêng.

Bún ốc nguội sẽ không còn là bún ốc nguội nếu không ăn kèm với bún lá. Không ai lại ăn ốc nguội với bún rối cả. Bún rối chỉ dùng với bún ốc nóng mà thôi (...) Những lá bún nhỏ, trắng ngần, khi đưa vào đến đầu lưỡi thấy vị mát lạnh, dẻo thơm. Đặc biệt, bún ốc nguội không bao giờ ăn kèm rau thơm. Chỉ có bún, ốc và canh mà thôi (...) Mùi thơm gắt của rau thơm sẽ át hết mùi thơm dịu của giấm bỗng.

Nét tinh tế trong ẩm thực của người Hà Nội được thể hiện qua cách chế biến cầu kỳ và tinh tế (...)

Gánh hàng bún ốc nguội chỉ có ở một vài nơi như Ô Quan Chưởng, phố Nguyễn Cao… nhưng không bao giờ vắng khách. Những người Hà Nội dù đi xa vẫn nhớ đến gánh hàng bún ốc nguội và thầm mong có ngày trở về để thưởng thức một món ăn dân dã (...) mang đậm hồn dân tộc.