Dĩ nhiên người Việt còn khác người Hoa ở rất nhiều chỗ nữa, ngoài mấy chỗ Trần Quốc Vượng nêu ra. Ðây ông Trần chỉ nhắc cách ngẫu nhiên, chứ không có ý liệt kê cho thực đầy đủ.

Việt nhà sàn, Hoa nhà hầm... Ðất nào nhà nấy. Qua cái nhà truyền thống, dễ dàng thấy gốc gác Nam, Bắc của ta và của họ.

Sĩ Việt ở làng, sĩ Hoa ở phố... Vốn nước ta là một “nước làng”. Trí thức ta không ở làng thì ở đâu?!

Việt “nửa vời”, Hoa “làm lớn, làm lố”... Quả thực, chính người Việt mới trung dung.(1)

(Thu Tứ)

(1) Xem bài Người Việt Trung Dung (TT).

Trần Quốc Vượng, “Việt khác Hoa thế nào”

Trị thủy (...) người Trung Quốc khơi sâu và khơi nhiều dòng chảy (...) người Việt đắp đê (tr. 37)

người Hoa ở nhà hầm (...) người Việt (...) nhà sàn (tr. 38)

Trung Quốc (...) đúc đỉnh (...) Việt Nam (...) đúc trống (tr. 39)

Kẻ sĩ Trung Quốc nằm ở các đô thị (...) Trí thức Việt - phần lớn nằm ở làng quê (tr. 79)

tâm lý dân tộc (...) chủ tình (...) ưa dung hòa (...) nửa vời (...) Trung Quốc (...) tâm lý làm lớn, làm lố (...) duy ý chí (tr. 80)

(Trần Quốc Vượng, Văn hóa Việt Nam - Tìm tòi và suy ngẫm, nxb. Văn Hóa Dân Tộc, Hà Nội, 2000)





__________________
Nhan đề do người trích dẫn tạm đặt.