Nguyễn Q. Thắng v.v., “Nguyễn Thái Học”

Sinh năm 1901, mất năm 1930. Quê làng Thổ Tang, phủ Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Yên. Theo học trường Cao đẳng Sư phạm và Cao đẳng Thương mại Đông Dương ở Hà Nội. Khi còn đi học đã có kiến nghị yêu cầu Pháp thay đổi chính sách thuộc địa.

Năm 1927 thành lập Việt Nam Quốc Dân Đảng theo tinh thần Trung Hoa Quốc Dân Đảng, làm đảng trưởng, chủ trương dùng phương tiện bạo động để giành lại độc lập cho nước Việt Nam.

Ngày 10 tháng 2 năm 1930 VNQDĐ khởi nghĩa, đồng loạt đánh quân Pháp đóng ở Yên Bái, Hưng Hóa, Lâm Thao, Hải Dương, Kiến An v.v., nhưng thất bại. Ngày 20-2-1930 Nguyễn Thái Học bị bắt tại làng Cổ Vịt, huyện Đông Triều, tỉnh Hải Dương. Ngày 17-6-1930 ông cùng 12 đồng chí lãnh đạo VNQDĐ lên máy chém ở Yên Bái.

Mười hai liệt sĩ kia là: Bùi Tư Toàn, Bùi Văn Chuẩn, Bùi Văn Cửu, Đào Văn Nhật, Đỗ Văn Tú, Hà Văn Lao, Ngô Văn Du, Nguyễn Như Liên, Nguyễn Văn A, Nguyễn Văn Thịnh, Nguyễn Văn Tiềm, Phó Đức Chính.

(Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, Nguyễn Q. Thắng và Nguyễn Bá Thế, nxb. Tổng Hợp TPHCM, 2006)