“… trong cuộc kháng chiến cứu quốc này, những người trí thức Việt Nam đã chung một phần quan trọng. Một số thì trực tiếp tham gia vào công việc kháng chiến, hy sinh cực khổ, chen vai thích cánh với bộ đội nhân dân. Một số thì hăng hái hoạt động giúp đỡ ở ngoài” (Chủ tịch Hồ Chí Minh).

Trí thức yêu nước Võ Quý Huân (1912-1967)

Trí thức yêu nước Võ Quý Huân sinh ngày 7/11/1912 tại Đà Nẵng (…) Năm 1936 đỗ tú tài toàn phần (…) Tháng 5/1937 sang Pháp (…) vừa làm vừa học, tốt nghiệp ba bằng kĩ sư trong đó có ngành Luyện kim (…) làm việc trong kỹ nghệ Pháp (…) Ông tham gia nhiều hoạt động yêu nước của Việt kiều ở Pháp (…)

Ngày 31/5/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh sang Pháp dự Hội nghị Phông-ten-blô (…) Rất nhiều trí thức Việt kiều tình nguyện hồi hương giúp nước. Võ Quý Huân là một trong bốn người được Bác Hồ chọn về cùng với Bác (…)

Võ Quý Huân được giao làm Giám đốc Sở Khoáng chất Kỹ nghệ Trung bộ (…) cùng vài người khác thiết kế lò cao dã chiến 3KC1, sản xuất gang để phục vụ kháng chiến (…) Chiều 15/11/1948, mẻ gang đầu tiên từ quặng sắt Vân Trì - Nghi Lộc đã được nhiệt luyện thành công (…) Dòng suối gang chảy ra trong tiếng reo hò của cán bộ, công nhân cùng bà con Cầu Đất - Con Cuông (…) Sau đó hai lò cao 3KC2, 3KC3 lần lượt ra đời, cung cấp hàng nghìn tấn gang cho các quân xưởng dùng chế tạo mìn, lựu đạn do kỹ sư Trần Đại Nghĩa thiết kế (…)

Võ Quý Huân còn là người thầy đào tạo ra những “thợ cả” đầu tiên của ngành Luyện kim nước ta. Các học trò của ông đã trở thành những cán bộ chủ chốt trong ngành (…)

GS. Vũ Khiêu đã tặng Võ Quý Huân đôi câu đối: “Theo Bác Hồ, vì nước quên thân, để lại tình yêu hạnh phúc, cam lòng nhớ vợ xa con, ý chí sáng ngời năm tháng ấy / Về Tổ quốc, đúc đồng luyện thép, tạo ra vũ khí tân kỳ, góp sức rèn binh giết giặc, công lao còn mãi núi sông này”.

Ông qua đời năm 1967.

(Nguồn: trang dbndnghean.vn)